مقدمه: خود، مفهوم محوری بسياري از نظريه­ پردازان شخصيت مي­‌باشد. طرح‌­واره ­هاي خود نتيجه ­گيري­ های شناختی درباره خود هستند که قویاً از راه باز­خورد­های والدینی و از طریق تجارب دیگر دوران کودکی کسب می‌­شود، تغییر طرح‌­واره­های خود می­‌تواند از طريق تلاش عمدی برای پيش بردن خود به سمت خود ممكن آينده صورت گيرد.

بر این اساس مقاله حاضر می‌کوشد تا رابطه سبک­‌های فرزند­پروری و طرح‌­واره­ های نا­سازگار اولیه را با خود­های ‌ممکن بررسی کند.

روش: این پژوهش با استفاده از روش تحقیق همبستگی بر روی 94 نفر از دانشجویان (23- 19سال) انجام شد و رابطه بین متغیر­ها در آن مورد بررسی قرار گرفت. داده ­های به دست آمده با استفاده از روش آماری تحلیل رگرسیون چند­متغیره تجزیه و تحلیل شد. از پرسشنامه­ های شیوه‌­های فرزند­پروری بامریند، فرم کوتاه پرسشنامه طرح‌­واره یانگ (SQ-SF) و خود­پنداره راجرز فرم(ب) استفاده شد.

یافته ­ها: نتایج نشان داد که سبک فرزند­پروری مستبدانه پیش‌­بینی­ کننده معنی‌­داری برای سطوح بالا­تر طرح­‌واره نا­سازگار وابستگی/ بی­‌کفایتی و سبک فرزند­پروری سهل­‌گیرانه پیش­‌بینی ­کننده معنی­‌داری برای سطوح بالا­تر طرح­‌واره نا­سازگار انزوای اجتماعی/ بیگانگی می­‌باشد. 6/8 درصد از خود­های ممکن توسط شيوه فرزند­پروري مقتدرانه قابل پیش­‌بيني است و رابطه بین طرح­‌واره ­های نا­سازگار ایثار و معیار­های سر­سختانه با خود­های ‌ممکن معنی­‌دار می­‌باشد.

بحث و نتیجه ­گیری: شیوه ­های فرزند­پروری تأثیرات متفاوتی بر شکل­‌گیری طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه و خودهای ممکن دارد.برخی از هنجارهای فرهنگی و اجتماعی که در جامعه ما ارزش محسوب می‌­شود(ایثار و معیار­های سر­سختانه/ بیش‌­انتقادی)، از نظر علمی با وابستگی بیمار­گونه و تحریف‌­های شناختی همپوشی دارد. حال آنکه همین طرح­‌واره­‌ها رابطه مثبت ومعنا­داری با خود­های‌ ممکن دارند.

مهری برهون؛ کارشناس­ارشد مشاوره

دکتر اصغر جعفری؛ استاد­یار دانشگاه آزاد ابهر

دکتر محمد قمری؛ استاد­یار دانشگاه آزاد ابهر

مریم شریفی؛ مربی دانشگاه علمی- کاربردی

واژگان کلیدی: سبک‌­های فرزند­پروری، طرح­‌واره‌­های نا­سازگار اولیه، خود­­های‌ ممکن